Żupania zadarska pod względem gastronomicznym to typowy przedstawiciel Dalmacji i Morza Śródziemnego, najzdrowszej kuchni świata wpisanej na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. W żupanii zadarskiej, jak również w całym regionie Morza Śródziemnego, ryby, wino i oliwa z oliwek stanowią „świętą trójcę” diety.

Czy wiesz, że Żupania Zadarska zajmuje aż jedną piątą chorwackiego wybrzeża, co czyni ją najbardziej rozwiniętym wybrzeżem na Adriatyku. Wiele miejsc położonych w zatokach od wieków było strzeżonych przez łodzie rybackie. Ta tradycja jest kontynuowana do dziś, ponieważ żupania zadarska posiada ponad trzy czwarte chorwackiej produkcji rybnej w swoim ekologicznie bezpiecznym środowisku. Tuńczyk odgrywa tu wiodącą rolę, ponieważ tuńczyk uprawiany w chorwackiej części Morza Adriatyckiego jest uważany za produkt wysokiej jakości, zwłaszcza w Japonii. Kto wie lepiej niż Japończycy na temat jakości dań rybnych, prawda? W Zadarze odbywa się nawet festiwal, który celebruje tę zażyłość -Tuna, Sushi & Wine festival!

Na tym terenie nie brakuje pysznych dań z owoców morza, od najprostszych, parowanych po te bardziej wyszukane, wymagające większego doświadczenia i umiejętności w przygotowaniu. 

Piękno łatwości przygotowania podczas parowania można najlepiej zasmakować w potrawach ze świeżej białej ryby, gotowanej w osolonej wodzie i oliwie z oliwek. Maksymalne zachowanie smaku i delikatnej struktury dzięki krótkiemu gotowaniu, a kluczowym składnikiem jest najwyższej jakości oliwa z oliwek, która nadaje rybom z solą morską bosko łagodny smak i lekkostrawność. Nie pożałujesz, jeśli spróbujesz dorady, labraksa, piotrosza lub kielca przygotowanych na grillu. W ten sposób na festiwalach ludowych często przyrządza się błękitne ryby - sardynki, makrele, anchois czy tuńczyk, które dzięki pożądanym kwasom tłuszczowym zapewniają ogromne korzyści zdrowotne, zwłaszcza dla serca i naczyń krwionośnych. Jeśli więc znajdziesz się na jednym z festiwali rybackich w żupanii zadarskiej, podążaj za zapachem pieczonej ryby i koniecznie spróbuj od czasu do czasu sardynkę, która ze względu na swój skład należy do wysokowartościowych potraw i jest doznaniem kulinarnym przypominającym dawne czasy.

Dla prawdziwych smakoszy polecamy risotto z czarną mątwą, przysmak, który niesie ze sobą wszystkie magiczne smaki morza i jest wyzwaniem dla każdego miłośnika owoców morza. Spróbuj dobrze znanych, doskonałych Novigradskich małży na buzarze, w sosie pełnym słodyczy i charakterystycznym aromacie, który natychmiast wywołuje głód i zaprasza do stołu. Buzara to także sposób na przygotowanie krewetek, danie, które stanowi doskonałe doznania kulinarne i święto dla wszystkich zmysłów.

Miłośnicy smażonych potrawa zdecydowanie powinni spróbować smażonych małych niebieskich rybek lub adriatyckich kalmarów, najsmaczniejszych i najbardziej poszukiwanych głowonogów. Nie mniej poszukiwana ośmiornica jest najczęściej spożywana lub przygotowywana na sałatce lub pod peką.

Jedną z najbardziej uwielbianych potraw z owoców morza w żupanii zadarskiej jest brudet, potrawa z kilku rodzajów ryb, przygotowywana na setki sposobów, ale z pewnością najsłynniejszy jest kaljski brudet, który gotuje się wyłącznie z kongera i ziemniaków na otwartym ogniu. Zawody w przyrządzaniu brudetu z Kalj odbywają się w najbardziej rybackim miejscu na Adriatyku, Kali na wyspie Ugljan, w ramach tradycyjnej imprezy Rybackiej Nocy w Kali - etiudy, która sławi rybołówstwo i życie na morzu.

A na koniec zabierz ze sobą do domu kawałek morza i jego owoców, sardynki solone i marynowane są doskonałą przystawką i wstępniakiem do kieliszka dobrego wina, a najbardziej pasują do dobrego towarzystwa. 

Photo: CNTB by Maja Danica Pečanić, Roman Martin